Westfriesche Auto Car Onderneming (WACO), Oprichtersbewijs (aflosbaar met 500 gulden), 1930
Grade | Description | Price | |||
---|---|---|---|---|---|
XF | Including coupons and talon | € 60.00 |
CollectWeb number
B1982NHHOOR0003a
Product attributes
Country:
Netherlands
State/Province:
Noord-Holland
City/Town/Place:
Hoorn
Company/Issuer:
Westfriesche Auto Car Onderneming (WACO)
Security type:
Oprichtersbewijs (aflosbaar met 500 gulden)
Date/Year:
1930
Established:
1930
Size (LxH mm):
352x226 mm
Description
In 1930 werd de N.V. West-Friesche Auto Car Onderneming (WACO) opgericht met als enige directeur J.B. Post. De busondernemers Kors, Kok, Pijper, Stapel en Akkerman verkochten hun bedrijven aan Post en werden aandeelhouder van de WACO. Post bemoeide zich heel lang met dagelijkse gang van zaken bij alle bedrijfsonderdelen van de groeiende WACO. Pas in mei 1939 benoemde hij een plaatsvervanger, Cornelis Pijper uit Medemblik. Personeelsleden op de bussen of in de garage op het Nieuwe Noord voelden regelmatig de directe aanwezigheid van Post. Vrees voor hun baas en bewondering voor zijn leiderschap moeten elkaar hebben afgewisseld. In de crisisjaren bouwde Post de WACO verder uit, expansie was voor hem het middel om te overleven. De WACO bussen werden ingezet voor een groeiend aantal lijndiensten in Noord-Holland maar ook voor groepsvervoer of eendaagse reizen. De winst werd zo veel mogelijk gestopt in de aanschaf van nieuwe comfortabele bussen voor meerdaagse reizen of sneldiensten. WACO-reizen naar streken in Nederland of het buitenland werd voor menig Westfries een begrip. Sinds zijn leertijd bij Sieberg in Amsterdam hield Post nauwlettend in de gaten wat zijn klanten graag wilden. Hij schiep door eigenhandig opgestelde advertenties een band met trouwe reizigers. Voor een vereniging van trouwe deelnemers aan WACO-reizen organiseerde hij in 1938 zelfs een groot feest in Amsterdam. De goede contacten met andere reisorganisaties binnen de mede door hem opgerichte CEBUTO en met de gemeenten en de pers zette Post in om de WACO nog groter te maken. In 1940 voerde de WACO alle busdiensten in West-Friesland uit, en ook tussen West-Friesland en Amsterdam en in een deel van de kop van Noord-Holland. Jarenlang lag een crisis tussen Post en de aandeelhouders op de loer, Post trad naar hun oordeel te eigengereid op. In 1938 barstte de bom, Post had op eigen houtje besloten een serie nieuwe bussen aan te schaffen. Met veel moeite wist Post f 150.000,00 te lenen om de aandeelhouders uit te kopen, de panden die hij in Hoorn bezat, dienden als onderpand voor de lening. De Duitse bezetting van Nederland in mei 1940 heeft Post verrast, hij raakte in paniek. Op 18 mei, drie dagen na de capitulatie, ontbond Post eenzijdig een riante arbeidsovereenkomst met zijn plaatsvervanger Cornelis Pijper. Pijper mocht nog wel blijven als hij akkoord ging met een chauffeursfunctie voor f 30,- in de week, Pijper weigerde. Vier jaar later moest Post van de kantonrechter alsnog f 47.613,00 (vergoeding en proceskosten) aan Pijper betalen. In de loop van 1940 zag Post zijn krachtige bedrijf afbrokkelen. Bussen stonden stil, geld voor een grootschalige aankoop van houtgasgeneratoren ontbrak, en groepen chauffeurs werden ontslagen. Zijn oplossing voor het lokale verkeer, de invoering van een traptaxi, leek een krachtige daad, maar was het in feite niet. Tegen zijn gewoonte in gaf Post snel op toen dit project door groeiend ziekteverzuim werd ondermijnd. Van de Duitse bezetter kreeg de ATO de bevoegdheid het busvervoer in Nederland te herstructureren. Nederlandse hoge ambtenaren werkten hieraan mee. Met de lastpost Post werd snel afgerekend. Binnenskamers kreeg Post te horen dat hij zijn bedrijf uiterlijk 28 december 1940 aan de ATO moest overdragen. Zo niet, dan zou hij alles verliezen. In het interview in 1972 zegt Post dat er nog stevig is onderhandeld. In werkelijkheid moest hij zich neerleggen bij een rapport opgesteld door een taxateur uit Bilthoven die vaker voor de NS en ATO werkte. Voor het hele bedrijf ontving Post f 475.000,-. Alle leningen en schulden van de WACO waren voor zijn rekening. Na 30 april 1941 mocht Post zich nooit meer, direct of indirect, met het personenvervoer per bus bemoeien. Het garagebedrijf en het autoverhuur- en taxibedrijf in Hoorn bleven in zijn bezit. Op 31 januari 1941 werd de overdracht formeel vastgelegd. Enkele dagen eerder brandde een groot deel van zijn bedrijfspanden op het voormalige kazerneterrein aan de Veemarkt af. De daarin aanwezige auto's, WACO-luxebussen en net gekochte vrachtwagens gingen verloren.